Bel Yırtığı: Səbəbləri, Əlamətləri və Müalicə Yolları

Bel yırtığı, fəqərə arası diskdəki jeləbənzər maddənin (nüvə pulpozu) diskin xarici təbəqəsindən (anulus fibrozus) çıxması nəticəsində yaranan bir vəziyyətdir. Bu vəziyyət sinir köklərini sıxaraq ağrı, uyuşma və zəiflik kimi simptomlara səbəb ola bilər.

Səbəbləri

Bel yırtığının əsas səbəbləri aşağıdakılardır:

• Yaşlanma: Disklər zamanla elastikliyini itirir və daha asan yırtıla bilər.
• Ağır Yük Qaldırma: Yanlış qaldırma texnikaları və ya çox ağır yük qaldırma disklərə təzyiq göstərə bilər.
• Travma: Qəzalar və ya düşmələr nəticəsində bel yırtığı baş verə bilər.
• Genetik Yatkınlıq: Ailə tarixi bel yırtığı riskini artırır.
• Oturaq Həyat Tərzi: Uzun müddət oturmaq və az fiziki aktivlik bel yırtığına səbəb ola bilər.

Əlamətləri

Bel yırtığının əlamətləri yırtığın yerinə və sinir sıxışmasının şiddətinə görə dəyişə bilər. Ən yaygın əlamətlər bunlardır:

• Bel Ağrısı: Kəskin və ya xroniki bel ağrısı.
• Ayağa Yayılan Ağrı (Radikulopatiya): Sıxılmış sinir səbəbindən ağrı ayağa yayıla bilər.
• Uyuşma və Karıncalanma: Xüsusilə ayaqda və ya ayaq barmaqlarında hiss olunur.
• Zəiflik: Əzələ zəifliyi və koordinasiya problemləri yaşana bilər.

Müalicə Yolları

Bel yırtığının müalicəsi simptomların şiddətinə və yırtığın yerinə görə fərqli ola bilər. Müalicə seçimləri arasında aşağıdakılar yer alır:

• Konservativ Müalicə:

  • Fizik Terapiya: Əzələləri gücləndirmək və elastikliyi artırmaq üçün xüsusi məşqlər.
  • Dərmanlar: Ağrıkəsici və antiinflamatuar dərmanlar.
  • İstirahət: Qısa müddətli istirahət və aktivlik səviyyəsini azaltmaq.

• İnvaziv Olmayan Müalicələr:

  • Epidural Steroid Enjeksiyonları: Ağrını azaltmaq və iltihabı yüngülləşdirmək üçün.

• Cərrahi Müdaxilə:

  • Əgər konservativ müalicələr nəticə verməzsə və ya simptomlar ciddi şəkildə həyat keyfiyyətini təsir edirsə, cərrahi müdaxilə lazım ola bilər. Diskektomiya kimi prosedurlar bu kateqoriyaya daxildir.

Profilaktika

Bel yırtığının qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirləri görmək mümkündür:

• Doğru Qaldırma Texnikalarını Öyrənmək: Ağır əşyaları qaldırarkən dizlərdən bükülmək.
• Müntəzəm Fiziki Aktivlik: Qarın və bel əzələlərini gücləndirmək.
• Doğru Duruşu Qorumaq: Oturarkən və ayaqdaykən düzgün duruşa diqqət yetirmək.
• Çəkiyə Nəzarət Etmək: Sağlam çəkini qorumaq disk yırtığı riskini azaldır.

Bel yırtığı haqqında daha ətraflı məlumat və fərdi müalicə planı üçün həkiminizlə əlaqə saxlaya bilərsiniz.

Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!

Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov