Fəqərə arası disk yırtığı əməliyyatına nə zaman ehtiyac var?

Fəqərə arası disk yırtığı (onurğa disk yırtığı) günümüzdə geniş yayılan onurğa problemlərindən biridir. Müalicəsində bəzi hallarda səhvlərə yol verilir ki, bu da xəstələrin vəziyyətini gecikdirir və ağırlaşmalara səbəb olur. Fəqərə arası disk yırtığı kimi hallarda cərrahi əməliyyat tələb olunduqda dərman müalicəsi və ya xalq təbabətinə üstünlük vermək düzgün deyil, çünki bu yanaşma çox vaxt xəstəliyin proqressivləşməsinə, sinirlərin daimi zədələnməsinə, hətta bəzi hallarda iflicə gətirib çıxara bilər. Bu yazıda fəqərə arası disk yırtığının müasir cərrahi müalicəsi ilə bağlı məqamları geniş formada izah edəcəyik.

Fəqərə arası disk yırtığı zamanı cərrahi əməliyyat

Disk yırtığı əməliyyatına qərar verilməsində əsas göstərişlərdən biri davamlı sinir ağrılarıdır ki, bu ağrılar adi dərman müalicəsi ilə keçmir və xəstənin gündəlik fəaliyyətinə ciddi mənfi təsir göstərir. Disk yırtığının əməliyyatla müalicəsi isə yalnız aşağıdakı hallarda məsləhət görülür:

1. Davamlı Sinir Ağrıları: Müalicəyə baxmayaraq keçməyən sinir ağrıları.
2. Kəskin Nevroloji Simptomlar: Ayaq və ya əllərdə əzələ zəifliyi, hissiyatın itməsinin artması və ya əzələ arıqlaması.
3. Sidik və Defekasiya Problemləri: Sidik ifrazının və defekasiyanın idarə edilməsində çətinliklər.
4. Cinsi Aktivliyin Azalması: Cinsi zəiflik və əlaqəli digər nevroloji defisitlərin artması.

Bu əlamətlərdən iki və ya daha çoxu varsa, cərrahi müdaxilə qaçınılmaz sayılır. Disk yırtığının ölçüsü böyük olsa belə, əgər sinir sıxılması zəifdirsə, fizioterapiya və dərman müalicəsi ilə vəziyyətin idarə olunması mümkündür. Buna baxmayaraq, yırtığın yeri və diskin sərtliyinə görə vəziyyət dəyişə bilər. Məsələn, kiçik ölçülü disk yırtığı, əgər sinirin onurğa kanalından çıxdığı dəlikdə (foraminal nahiyə) yerləşirsə, o zaman ciddi və dözülməz ağrılara səbəb ola bilər. Bu cür hallarda əməliyyat mütləq göstərişdir.

Fəqərə arası disk yırtığına nəzarət və bərpa prosesi

Gecikmiş fəqərə arası disk yırtığının reabilitasiyası adətən uzun müddət çəkir. Əməliyyatdan sonrakı bərpa müddəti xəstənin vəziyyətindən, əməliyyatın gedişatından və xəstənin reabilitasiya prosesinə uyğunlaşmasından asılı olaraq dəyişir. Əsasən aşağıdakı addımlar təklif olunur:

• Fizioterapiya: Disk yırtığı sonrası sinir gərginliyini azaltmaq üçün nəzərdə tutulan məşqlər.
• Fiziki Aktivliklərin Məhdudlaşdırılması: Ağır fiziki yüklənmələrdən qaçınmaq.
• Daimi Həkim Müşahidəsi: Həkim nəzarəti altında sinir zədələnməsi və əzələ funksiyasının bərpası üçün tədbirlər görmək.

Fəqərə arası disk yırtığı müalicəsi ilə bağlı yanlışlıqlar

Bir çox insanlar disk yırtığının ölçüsünə əsaslanaraq cərrahi əməliyyata ehtiyac olmadığını düşünür. Lakin disk yırtığının ölçüsü həmişə əməliyyata göstəriş deyil. Əsas göstəriş nevroloji defisitlərin varlığı və həyat keyfiyyətini pisləşdirən davamlı sinir ağrılarıdır. Əgər yırtıq böyük olsa belə sinirin sıxılma səviyyəsi aşağıdırsa və yırtıq yumuşaq konsistensiyadadırsa, bu halda dərman müalicəsi və fizioterapiya ilə vəziyyətin yaxşılaşması mümkündür.

Fəqərə arası disk yırtığı kimi ciddi onurğa problemlərində erkən müayinə və düzgün müalicə çox əhəmiyyətlidir. Disk yırtığının əməliyyat göstərişi üçün sinir ağrılarının davamlı olması, nevroloji defisitlərin artması kimi əlamətlər əsas götürülməlidir. Bu vəziyyətdə gecikdirmədən həkimə müraciət etmək, lazımi müalicə planını həyata keçirmək daha yaxşı nəticələr əldə etmək üçün vacibdir.