Hemorragik İnsult: Səbəbləri, Əlamətləri və Müalicəsi

Hemorragik insult, beynin bir hissəsində qan damarlarının partlaması nəticəsində meydana gələn ciddi bir vəziyyətdir. Bu tip insult, beyin hüceyrələrinin zədələnməsi ilə nəticələnir və həyati təhlükə yarada bilər. Hemorragik insult, iskemik insultdan (beyində qan dövranının pozulması) fərqlənir və beyin qanaması ilə xarakterizə olunur.

Hemorragik İnsultun Səbəbləri

Hemorragik insultun bir neçə əsas səbəbi vardır:

Hipertoniya (Yüksək qan təzyiqi): Uzun müddət davam edən yüksək qan təzyiqi, beyin damarlarının divarlarını zəiflədərək, onların partlamasına səbəb ola bilər.
Anevrizm: Beyin damarlarında olan zəif nöqtələr, anevrizm adlanır. Bu anevrizmlər partlaya bilər və hemorragik insulta səbəb ola bilər.
Arteriyovenöz malformasiya (AVM): Damarların anormal birləşməsi, beynin normal qan dövranını pozaraq, partlama riskini artırır.
Trauma: Beyin travmaları, qanın damar içində yığılmasına səbəb ola bilər.
Qan laxtalanma pozğunluqları: Bu pozğunluqlar, qan damarlarının zədələnməsinə və qanamanın baş verməsinə səbəb ola bilər.

Hemorragik İnsultun Əlamətləri

Hemorragik insultun əlamətləri, tez-tez kəskin şəkildə ortaya çıxır və bunlara daxildir:

Kəskin baş ağrısı: Bir anda başlayan şiddətli baş ağrısı, hemorragik insultun ən yaygın əlamətlərindən biridir.
Qusma və ya bulantı: Beyin qanaması, mədə bulantısına və qusmaya səbəb ola bilər.
Hissiyat pozulmaları: Üzün bir tərəfindəki əzələlərin zəifləməsi, qol və ya ayaqda hissiyatın itməsi.
Danışma çətinlikləri: Sözlərin düzgün ifadə edilməsi çətinləşə bilər.
Görmə pozğunluqları: Görmə qabiliyyətində azalma və ya cisimlərin qeyri-dəqiq görünməsi.
Baş gicəllənməsi: İnsultun baş verməsi nəticəsində baş dönməsi hissi.

Diaqnoz

Hemorragik insultun diaqnozu, həkim tərəfindən fiziki müayinə və görüntüləmə testləri (məsələn, kompüter tomoqrafiyası (KT) və ya maqnit-rezonans tomoqrafiyası (MRT)) vasitəsilə qoyulur. Bu testlər, beyin içində qanama yerini və onun miqdarını müəyyən etməyə kömək edir.

Müalicə

Hemorragik insultun müalicəsi, vəziyyətin ciddiliyinə və qanamanın yerinə görə dəyişir. Müalicə variantları aşağıdakılardır:

Cərrahiyyə: Beyindəki qanama mənbəyini aradan qaldırmaq üçün cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər. Məsələn, anevrizmin təmir edilməsi və ya qanamanın dayandırılması üçün açıq cərrahiyyə və ya endovaskulyar müalicə tətbiq oluna bilər.
Medikamentoz müalicə: Qan təzyiqinin tənzimlənməsi və digər simptomların müalicəsi üçün dərmanlar istifadə oluna bilər.
Reabilitasiya: İnsultdan sonra bərpa prosesi, fiziki, danışma və peşə terapiyası ilə dəstəklənir. Bu, xəstənin gündəlik həyatına qayıtmasına kömək edir.

Hemorragik insult, həyati təhlükəli bir vəziyyətdir və zamanında müdaxilə olunmadığı halda ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən, əlamətlərin ortaya çıxması halında dərhal tibbi yardım axtarmaq vacibdir. Yüksək qan təzyiqinin müalicəsi, anevrizmlərin müayinə və müalicəsi kimi preventiv tədbirlər, hemorragik insultun qarşısını almağa kömək edə bilər. Nəticədə, hemorragik insultla bağlı maarifləndirmə, cəmiyyətin bu xəstəliklə bağlı biliklərini artıraraq, həyat xilas edə biləcək addımlar atmağa kömək edir. Hər kəsin bu təhlükə haqqında məlumatlı olması, hemorragik insultun yayılmasının qarşısını almaq üçün əhəmiyyətlidir.

Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!

Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov