Angioqrafiya, qan damarlarının təsvir edilməsi üçün istifadə edilən tibbi bir görüntüləmə texnikasıdır. Bu metod neyrocərrahiyədə mühüm rol oynayır, çünki beyində və digər nevroloji strukturlarda olan damar patologiyalarını müəyyən etməyə və qiymətləndirməyə kömək edir.
Angioqrafiya, xüsusi kontrast maddə (boya) və rentgen şüaları istifadə edərək damarların şəklini çıxarır. Bu prosedur, qan damarlarının daralmasını, tıxanmasını, anevrizma və ya malformasiyalar kimi müxtəlif damar problemlərini aşkar etmək üçün istifadə edilir.
Rəqəmsal Subtraksiya Angioqrafiyası (DSA): Bu metod, xüsusi olaraq neyrocərrahiyyədə geniş istifadə olunur. DSA, kontrast maddə inyeksiya edildikdən sonra çəkilən şəkillərdən sümükləri və digər toxumaları çıxararaq yalnız damarları göstərir.
Maqnit Rezonans Angioqrafiyası (MRA): Maqnit rezonans texnologiyasından istifadə edərək damarların şəklini çıxarır. Bu metod kontrast maddə istifadə etmədən də tətbiq oluna bilər.
Kompüter Tomoqrafiya Angioqrafiyası (KTA): Kompüter tomoqrafiyası (KT) və kontrast maddənin kombinasyonu ilə damarların detallı təsvirini təmin edir.
Anevrizmaların Aşkar Edilməsi: Beyində qan damarlarının genişlənmələri (anevrizmalar) həyat üçün təhlükəli ola bilər. Angioqrafiya, bu patologiyaların vaxtında aşkar edilməsi və müalicə planlarının hazırlanmasında əvəzsizdir.
Arterio-Venoz Malformasiyalar (AVM): Bu anormal damar strukturları qanama riski daşıyır və angioqrafiya ilə dəqiq təsvir edilərək müalicə planlaşdırıla bilər.
Stenoz və Tıxanmaların Diagnozu: Damarların daralması (stenoz) və ya tıxanması beyinə qan axınının azalmasına səbəb ola bilər. Bu vəziyyətlər angioqrafiya ilə aşkar edilərək müalicə edilə bilər.
Angioqrafiya proseduru ümumiyyətlə aşağıdakı addımlarla həyata keçirilir:
Hazırlıq: Xəstə prosedurdan əvvəl müəyyən göstərişlərə əməl etməlidir (məsələn, yemək və içmədən uzaq durmaq). Həkim, kontrast maddəyə qarşı allergiyanın olub olmadığını yoxlayır.
Kateterin Yerləşdirilməsi: Yerli anesteziya tətbiq edildikdən sonra, kiçik bir kateter femoral arteriyadan (qasıqda) və ya radiyal arteriyadan (biləkdə) daxil edilir və təsvir ediləcək damar sahəsinə yönləndirilir.
Kontrast Maddə İnyeksiyası: Kateter vasitəsilə kontrast maddə damara verilir. Bu zaman xəstə bədənin müəyyən bölgəsində istilik hiss edə bilər.
Görüntüləmə: Kontrast maddə damarlardan keçdikcə, rentgen şəkilləri çəkilir. Bu şəkillər damarların şəklini çıxarır və hər hansı bir anormallığı göstərir.
Prosedurdan Sonra: Kateter çıxarılır və inyeksiya sahəsinə təzyiq tətbiq edilir. Xəstə bir müddət nəzarət altında saxlanılır.
Angioqrafiya ümumiyyətlə təhlükəsiz bir prosedur olsa da, bəzi risklər və yan təsirlər ola bilər:
Angioqrafiya, neyrocərrahiyyə sahəsində damar xəstəliklərinin dəqiq diaqnozu və müalicəsi üçün əvəzsiz bir vasitədir. Müasir texnologiyalar sayəsində bu prosedur daha təhlükəsiz və effektiv hala gəlmişdir. Xəstələrin həkimləri ilə ətraflı məsləhətləşməsi və prosedur barədə tam məlumatlanması, müvəffəqiyyətli bir müalicə prosesi üçün vacibdir.
Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!
Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov