Boyun yırtığı və onurğa beyni kompressiyası - VİDEO

Boyun nahiyyəsində meydana gələn fəqərəarası disk yırtıqları, onurğa beyini və onurğa sinirlərini sıxaraq ciddi nevroloji pozulmalara səbəb ola bilər. Boyun onurğası, bədənin mərkəzi sinir sisteminin mühüm hissəsini təşkil edir və onun üzərindəki hər hansı bir zədə, ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Fəqərəarası disk yırtıqları, xüsusilə onurğa beyini və sinirləri sıxaraq ağrı, zəiflik, hissizlik, koordinasiya itkisi və hətta iflic kimi simptomlarla müşayiət oluna bilər. Bu səbəbdən, boyun disk yırtıqları zamanında və düzgün şəkildə müalicə edilməlidir.

Disk yırtığı, fəqərələr arasındakı diskin şişməsi və ya çatlaması nəticəsində meydana gəlir. Bu, diskin normal strukturlarını pozaraq, yaxından keçən sinirləri və onurğa beynini sıxmağa başlar. Bu sıxılma, sinir uclarında iltihablanma, ağrı və digər nevroloji şikayətlərə səbəb ola bilər. Xüsusilə, boyun sahəsindəki bu cür sıxılmalar, əllərdə və ayaqlarda hissizliyə, zəifliyə və hətta orqanizmin digər hissələrində funksional pozulmalara yol aça bilər. Disk yırtığının yaratdığı sıxılma, həmçinin sinir hüceyrələrinin zədələnməsinə və uzun müddət davam edərsə, daimi sinir pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Bu vəziyyət, həmçinin, qan dövranının pozulmasına, əzələlərin zəifləməsinə və ümumiyyətlə sinir sisteminin normal fəaliyyətinin pozulmasına yol açır. Disk yırtığı əlamətləri ağırlaşdıqca, həmçinin, daha çox nevroloji pozulmalar və ağrılar meydana gəlir ki, bu da şəxsin həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə azaldır.

Bu səbəbdən, boyun nahiyyəsindəki fəqərəarası disk yırtıqlarında düzgün müalicə üsulunun seçilməsi, məsələnin şiddətinə və xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətinə görə çox vacibdir. Boyun yırtığının erkən mərhələlərində konservativ müalicə metodları (dərmanlar, fizioterapiya və s.) çox vaxt effektli ola bilər. Lakin, əgər bu müalicələr fayda vermirsə və ya disk yırtığı ciddi sinir sıxılmasına və nevroloji pozulmalara yol açarsa, cərrahi müdaxilə zəruri ola bilər. Bu müalicə üsullarının düzgün seçilməsi, yalnız xəstənin simptomlarının yüngülləşdirilməsinə deyil, həm də onun sinir sisteminin qorunmasına və gələcəkdə daha ciddi fəsadların qarşısının alınmasına kömək edər. Disk yırtığına dair müalicə planı, yalnız xəstənin şikayətlərini nəzərə alaraq deyil, həmçinin onun MRİ və digər müayinələri əsasında təyin olunmalıdır.

Boyun disk yırtığının növləri və fəsadları

Boyun fəqərələrindəki disk yırtıqları, xüsusilə C4-C5 səviyyəsində və ya digər boyun nahiyyələrində meydana gəldikdə, onurğa beyninə və ya sinirlərə ciddi təzyiq göstərərək müxtəlif nevroloji problemlərə yol aça bilər. Boyun onurğası, bədənin mərkəzi sinir sistemini əlaqələndirən mühüm bir strukturdur və onun üzərindəki hər hansı bir sıxılma, beyindəki və sinir sistemindəki funksiyaları ciddi şəkildə poza bilər. Bu səbəbdən, boyun fəqərələrindəki disk yırtıqlarının meydana gəlməsi yalnız lokal ağrılara deyil, həmçinin ətraf bölgələrdəki sinir funksiyalarının pozulmasına da gətirib çıxara bilər. Disk yırtığı meydana gəldikdə, fəqərələr arasındakı diskin normal strukturu zədələnir və diskin içindəki maddə (nukleus pulpozus) sıxılaraq onurğa kanalı və ətrafdakı sinirləri sıxmağa başlayır. Bu sıxılma, onurğa beynindəki və ya ona bağlı olan sinir uclarında təzyiq yaradaraq, sinir impulslarının düzgün keçirilməsini əngəlləyir. Bu vəziyyət müxtəlif simptomlara səbəb ola bilər, o cümlədən:

Ağrı: Boyun nahiyyəsində yaranan şiddətli ağrılar, disk yırtığının əsas əlamətlərindəndir. Bu ağrılar boyundan başlayaraq əllərə və bəzən bel nahiyyəsinə qədər yayıla bilər. Onurğa beyninə təzyiq göstərən yırtıqlar, ciddi ağrılara və gərginlik hissinə yol açar.
Zəiflik və hissizlik: Disk yırtığının səbəb olduğu sinir sıxılmaları, sinir uclarının normal işləməsinə mane olaraq, əllərdə, ayaqlarda və bədənin digər bölgələrində zəiflik və ya hissizlik yarada bilər. Bu, sinir yollarının pozulmasının nəticəsidir və təkrarlanan problemlərlə müşayiət oluna bilər.
Koordinasiya pozğunluğu: Boyun yırtığı onurğa beyninin sıxılmasına səbəb olarsa, bədənin koordinasiyasını və balansını idarə edən sinir funksiyaları təsirlənə bilər. Nəticədə, insanın hərəkətləri qeyri-sabit, zəif və koordinasiyasız ola bilər.
Reflekslərin zəifləməsi: Disk yırtığının onurğa beynini sıxması reflekslərə də təsir göstərə bilər. Bu, məsələn, əllərdə və ayaqlarda normal reflekslərin azalması və ya tamamilə itməsi ilə nəticələnə bilər.
İflik riski: Onurğa beyninin sıxılması uzun müddət davam edərsə, sinir hüceyrələrinin zədələnməsi və ya öldürülməsi baş verə bilər ki, bu da geri dönməz iflic və digər ciddi nevroloji pozulmalara yol aça bilər. Bu səbəbdən, vaxtında müdaxilə edilmədikdə, boyun fəqərələrindəki disk yırtığı həyati təhlükə yarada bilər.

Bu cür ağır simptomlar meydana gəldikdə, müalicəyi təxirə salmaq çox ciddi nəticələrə yol aça bilər. Disk yırtığının sıxılma səbəbindən beynə və sinirlərə təzyiqin artması, nevroloji fəsadların inkişafına gətirib çıxara bilər. Bu, həmçinin bədənin digər hissələrinə də təsir edə bilər və həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Boyun fəqərələrindəki disk yırtığının şiddəti və onurğa beyninə olan təsiri, müalicə üsulunun seçilməsində əsas rol oynayır. Əgər bu tip şikayətlərdən əziyyət çəkirsinizsə, erkən müalicə və müayinə çox vacibdir. Bu müalicə metodları arasında konservativ yanaşmalar (dərman müalicəsi, fizioterapiya) və cərrahi müdaxilələr mövcuddur. Həkiminiz vəziyyətinizi qiymətləndirərək ən uyğun müalicə planını təyin edəcəkdir.

Cərrahiyyə və konservativ müalicə seçimləri

Əgər boyun yırtığı ciddi nevroloji defisitlərə səbəb olmursa, konservativ müalicə üsulları çox vaxt yaxşı nəticələr verir. Bu müalicələrə dərman terapiyası, fizioterapiya, idman və digər bərpaedici üsullar daxil ola bilər. Lakin, əgər disk yırtığı onurğa beynini sıxaraq ciddi əlamətlərə yol açırsa və konservativ müalicə fayda vermirsə, cərrahiyyə müdaxiləsi tələb oluna bilər.

Cərrahiyyə: Disk yırtığının səbəb olduğu kompressiya və sinir sıxılmasını aradan qaldırmaq üçün cərrahi müdaxilə lazım ola bilər. Bu cərrahiyyə prosedurları minimal invaziv və ya açıq əməliyyatlar olaraq təyin edilə bilər. Cərrahiyyə, sinir sıxılmasını aradan qaldıraraq, ağrıların azalmasına və funksiyaların bərpasına kömək edir.
Konservativ müalicə: Boyun yırtığı şikayətləri yüngül və nevroloji defisitlərə səbəb olmursa, konservativ müalicə tətbiq edilə bilər. Bu müalicə üsullarına dərmanlar, fizioterapiya və xüsusi idman hərəkətləri daxildir. Bu yanaşma, çox zaman ağrıları yüngülləşdirə və vəziyyəti idarə etməyə kömək edə bilər.

Erkən müdaxilə

Disk yırtığının müalicə edilməməsi və ya gecikməsi, ciddi nevroloji problemlərə və hətta iflic riski yarada bilər. Onurğa beyninin sıxılması uzun müddət davam edərsə, sinir hüceyrələri zədələnə bilər ki, bu da geri dönməz nəticələrə səbəb ola bilər.

Boyun yırtığı müalicəsi, xəstənin vəziyyətinə və əlamətlərinin şiddətinə görə fərqli yanaşmalar tələb edir. Əgər ağrı və nevroloji defisitlər ciddi deyilsə, konservativ müalicə metodu üstünlük təşkil edir. Lakin, ciddi sıxılma və ya nevroloji problemlər yaranarsa, cərrahiyyə müdaxiləsi tələb oluna bilər. Ən doğru müalicə seçimini təyin etmək üçün mütəxəssis həkimlə məsləhətləşmək və müayinələrdən keçmək çox vacibdir.

Boyun yırtığı ilə bağlı daha ətraflı məlumat və müalicə üçün bizimlə əlaqə saxlayın.

Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!

Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov