Sinir ağrılarının səbəbləri: Neyrocərrah Bəhruz Eyvazovla MÜSAHİBƏ / VİDEO

Bugünkü gündə bir çox insan ayaq ağrılarından, sinir sıxılmalarından və müxtəlif nevroloji problemlərdən əziyyət çəkir. Bu ağrılar bəzən həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə aşağı salır və insanın gündəlik fəaliyyətinə mane olur. Lakin ayaq ağrısının səbəbi həmişə sinirlərlə bağlı olmur. Damar, əzələ və sümük sistemində yaranan problemlər də bənzər simptomlarla özünü göstərə bilər. Bəs bu problemləri necə ayırd etmək olar? Diaqnostika və müalicə üsulları nələrdir? Bu suallara cavab tapmaq üçün tanınmış neyrocərrah Bəhruz Eyvazovla söhbətləşdik.

Jurnalist: Həkim sinir ağrılarının əsas səbəbləri nələrdir? İnsanlar bunu çox vaxt digər ağrılarla səhv salırlar.

Bəhruz Eyvazov: Sinir ağrıları, əsasən, sinir sisteminin birbaşa zədələnməsi və ya funksional pozğunluqları nəticəsində yaranır. Nevropatiyalar, sinir sıxılmaları, disk yırtıqları, diabetik sinir zədələnmələri və digər nevroloji xəstəliklər buna səbəb ola bilər. Bəzi hallarda isə insanlar damar, əzələ və ya sümük problemlərindən qaynaqlanan ağrıları sinir ağrısı kimi qəbul edirlər. Ona görə də mütləq nevroloji statusun qiymətləndirilməsi və dəqiq diaqnostika aparılmalıdır.

Jurnalist: Ayaqda yaranan ağrılar sinirə, damarlara, əzələlərə və ya sümük sisteminə bağlı ola bilərmi? Bunu necə fərqləndirmək mümkündür?

Bəhruz Eyvazov: Bəli, ayaqda ağrılar müxtəlif sistemlərin patologiyalarına görə yaranır. Bunu fərqləndirmək üçün aşağıdakı əlamətləri bilmək vacibdir:

• Sinir ağrıları (nevropatik ağrılar): Yanma, keyimə, iynəbatırma hissi, elektrik şoku kimi təsvir edilən ağrılar sinir sistemində problem olduğunu göstərə bilər.

• Damar mənşəli ağrılar: Əgər ayaqda ağrı ilə yanaşı şişkinlik və qızartı varsa, bu, qan dövranı ilə bağlı problemlərə işarə edə bilər. Məsələn, dərin vena trombozu və ya periferik arteriya xəstəlikləri belə simptomlar verə bilər.

• Əzələ ağrıları: Əzələ yorğunluğu, spazmlar və kramplar zamanı yaranan ağrılar adətən fiziki fəaliyyətlə daha da artır.

• Sümük və oynaq ağrıları: Osteoartrit, revmatik xəstəliklər və ya travmalar zamanı sümük və oynaq ağrıları baş verə bilər. Adətən, hərəkət zamanı kəskinləşir və uzun müddət davam edə bilər.

Jurnalist: Bu problemlərin dəqiq diaqnozunu necə qoyursunuz? Müayinə prosesindən danışa bilərsinizmi?

Bəhruz Eyvazov: Müayinə bir neçə mərhələdən ibarətdir. Əvvəlcə xəstənin şikayətlərini dinləyirik, anamnez toplayırıq. Daha sonra nevroloji statusu qiymətləndiririk.

Nevroloji müayinə mərhələləri:

1. Reflekslərin yoxlanılması – Diz, aşıl və bilək refleksləri yoxlanılır. Reflekslərin güclənməsi və ya azalması sinir sistemində problemin göstəricisidir.

2. Hərəkət və əzələ gücünün qiymətləndirilməsi – Xəstənin əzələ gücü test edilir, hərəkət məhdudiyyətləri araşdırılır.

3. Duyğu müayinəsi – Xəstənin toxunma, temperatur və ağrı hissiyatı yoxlanılır.

4. Koordinasiya və tarazlıq testləri – Romberq testi, barmaq-burun testi və topuq-diz testi icra edilir.

Bunlarla yanaşı, xəstənin şikayətlərindən asılı olaraq, aşağıdakı instrumental müayinələr aparıla bilər:

• MRT (Maqnit Rezonans Tomoqrafiya) – Beyin və onurğa sinirlərinin vəziyyətini yoxlamaq üçün.

• KT (Kompüter Tomoqrafiyası) – Sümük və oynaq problemlərini aşkar etmək üçün.

• EMQ (Elektromioqrafiya) və ENMG (Elektronevromioqrafiya) – Sinir keçiriciliyinin və əzələlərin funksiyasını analiz etmək üçün.

• Doppler ultrasəs müayinəsi – Damar mənşəli problemləri aşkarlamaq üçün.

Jurnalist: Belə hallarda hansı müalicə üsulları tətbiq olunur?

Bəhruz Eyvazov: Müalicə fərdi yanaşmaya əsaslanır və problemin səbəbindən asılı olaraq müəyyən edilir. Əsas müalicə üsulları bunlardır:

• Konservativ müalicə: Dərman preparatları, fizioterapiya, masaj və məşq proqramları.

• Sinir blokadası və yerli inyeksiyalar: Ağrının qarşısını almaq üçün tətbiq olunur.

• Cərrahi müdaxilə: Əgər sinir sıxılması və ya yırtıq ciddi problem yaradırsa və konservativ müalicə nəticə vermirsə, cərrahi müdaxilə lazım ola bilər.

• Damar problemləri üçün müalicə: Qan dövranını yaxşılaşdıran dərmanlar, tromboz əleyhinə terapiya və bəzi hallarda cərrahi prosedurlar.

• Reabilitasiya proqramları: Əzələ və sümük problemlərində xüsusi bərpaedici məşqlər və fizioterapiya.

Jurnalist: Həkim, bir çox insan ağrılarını uzun müddət görməzlikdən gəlir və həkimə müraciət etməkdə gecikir. Bu məsələyə münasibətiniz necədir?

Bəhruz Eyvazov: Çox düzgün qeyd etdiniz. İnsanlar bəzən ağrıları adi yorğunluq və ya keçici hal kimi qəbul edirlər. Lakin vaxtında müdaxilə olunmayan nevroloji və damar problemləri daha ciddi fəsadlara yol aça bilər. Xüsusilə, sinir sıxılması, disk yırtıqları və damar tıxanıqlığı kimi hallar irəlilədikcə, cərrahi müdaxiləyə ehtiyac duyula bilər. Ona görə də xəstələr hər hansı davamlı ağrı, keyimə, yanma və ya digər narahatlıq hiss etdikdə gecikmədən mütəxəssisə müraciət etməlidirlər.

Jurnalist: Həkim, çox dəyərli məlumatlar verdiniz. Oxucularımız üçün çox faydalı olacaq. Sizə təşəkkür edirik!

Bəhruz Eyvazov: Mən də sizə və oxucularınıza təşəkkür edirəm. Sağlamlığınıza diqqət yetirin və vaxtında müayinə olunmağı unutmayın!

Bu gün bir çox insan davamlı ağrıları, xüsusilə də sinir, damar və oynaq problemlərini görməməzliyə vurur. Lakin unutmaq olmaz ki, erkən diaqnostika və düzgün müalicə sağlam həyatın açarıdır. Neyrocərrah Bəhruz Eyvazovun vurğuladığı kimi, ağrıları vaxtında araşdırıb müalicəyə başlamaq gələcəkdə ciddi fəsadların qarşısını ala bilər. Sağlamlığınızı qoruyun!

Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!

Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov