Yol qəzası zamanı ilkin tibbi yardım

İlk tibbi yardım, qəza nəticəsində xəsarət almış insana göstərilən ilk tibbi köməkdir. Bu mərhələdə əsas məqsəd, təcili tibbi yardım maşını gələnədək yaralının həyatını xilas etmək və onun vəziyyətini nəzarətdə saxlamaqdır. İlk tibbi yardımın məqsədini, əhəmiyyətini və tətbiq edilməsi zamanı nə etməli olduğunuzu anlamaq, həyati əhəmiyyət kəsb edir.

Yol qəzası baş verdikdə, ilk yardım müdaxiləsi həyat qurtarıcı ola bilər. Lakin, düzgün yanaşmadığınız halda, yardım etmək əvəzinə yaralıya ziyan vura bilərsiniz. Aşağıdakı addımlar yol qəzası zamanı ilkin tibbi yardım göstərərkən nə etməli olduğunuzu izah edir:

Öz təhlükəsizliyinizə əmin olun: Əvvəlcə hadisə yerinin təhlükəsizliyini təmin edin. Təhlükəli vəziyyətlərdə, məsələn, yanacaq sızması və ya hərəkətdə olan avtomobillərin olduğu ərazilərdə, özünüzü və digər insanları təhlükədən uzaqlaşdırın.
Təcili yardım çağırın: 103 nömrəsinə zəng edərək hadisə barədə məlumat verin. Yeri dəqiq təsvir edin və yaralıların sayını bildirin.
Yaralıya toxunmaqdan çəkinin: Yaralı şəxs şüurlu və nəfəs alırsa, onu yerindən tərpətməmək daha doğru olar. Boyun, onurğa və ya digər ağır xəsarət ehtimalı varsa, hərəkət etdirmək təhlükəli ola bilər.
Nəfəs alma və ürək fəaliyyəti yoxlayın: Yaralı nəfəs almırsa və ya ürək fəaliyyəti dayanıbsa, dərhal süni tənəffüs və ürək masajına başlamaq lazımdır. Bu, təlim keçmiş şəxslər tərəfindən edilməlidir.
Qanaxmanın dayandırılması: Güclü qanaxma varsa, təmiz bir parça və ya bint ilə yaraya təzyiq edin. Bu, qanaxmanı dayandırmaq məqsədini güdür.
Şok vəziyyətində kömək: Yaralı şok vəziyyətindədirsə, bədənini örtmək və azca yuxarı qaldırmaq (əgər zədələr bunu imkan verirsə) faydalı ola bilər.
Psixoloji dəstək verin: Yaralıya sakitləşməyə kömək edin və təcili yardımın yolda olduğunu bildirin.

Düzgün ilkin tibbi yardımın göstərilməsi həyati əhəmiyyət daşıyır. Bu səbəbdən, hər hansı bir müdaxilə etməzdən əvvəl vəziyyəti yaxşı qiymətləndirin və mümkün qədər yaralını hərəkət etdirməyin.

Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!

Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov