Müasir tibbin inkişafı sayəsində onurğa xəstəliklərinin müalicəsində implantların tətbiqi geniş vüsət alıb. Ancaq bu cərrahi müdaxiləyə qərar verməzdən əvvəl bir çox insanın ağlında eyni suallar yaranır: Onurğa implantı nə zaman lazımdır? Orqanizmə ziyanı varmı? Gələcəkdə hansı fəsadlarla üzləşə bilərəm?
Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov olaraq sizə bu suallara aydın və elmi əsaslara söykənən cavablar təqdim edirik.
Onurğa implantları – onurğa sütununun sabitliyini təmin etmək, pozulmuş strukturları bərpa etmək və ya sinir köklərinin sıxılmasının qarşısını almaq məqsədilə istifadə olunan metal və ya bəzən süni polimer materiallardan hazırlanmış xüsusi sistemlərdir. Bu implantlar onurğaya vida, çubuq (rod), qəfəs (cage), plitə (plate) və digər komponentlər vasitəsilə bərkidilir. Onurğa implantları onurğa cərrahiyyəsində tez-tez zədə və ya degenerativ şəraitdən sonra onurğa sütununu sabitləşdirmək və dəstəkləmək üçün istifadə edilən cihazlardır.
İmplant qoyulması yalnız konservativ müalicə üsulları nəticə vermədikdə və ya təcili cərrahi müdaxilə zəruri olduqda həyata keçirilir. Bu hallar aşağıdakılardır:
Disk yırtığı və ya fəqərəarası diskin çökməsi nəticəsində sinir sıxılması
Onurğa sınıqları (travma və ya osteoporoz nəticəsində)
Onurğa kanalının daralması (spinal stenoz)
Onurğada anadangəlmə və ya sonradan yaranan əyriliklər (skolioz, kifoz)
Şiş və ya iltihabi proseslər nəticəsində yaranmış sabitlik itkisi
Fəqərə sürüşməsi (spondilolistez)
Əksər hallarda implantlar yüksək texnologiyalarla hazırlanır və insan orqanizmi ilə bioloji uyğunluğu təmin olunur. Lakin, hər cərrahi əməliyyatda olduğu kimi, bu prosedurun da müəyyən riskləri və potensial zərərləri ola bilər:
İnfeksiya riski: Əməliyyatdan sonra yaranın iltihablanması.
İmplantın yerindən tərpənməsi və ya qırılması (çox nadir hallarda).
İmmun reaksiyalar və allergik hallar (bəzi metal tərkibli implantlarda).
Cərrahiyyə sonrası ağrı və sərtlik, xüsusilə uzunmüddətli immobilizasiya nəticəsində.
Bütün bu risklər mütəxəssis neyrocərrah tərəfindən doğru planlama və təcrübə ilə minimuma endirilə bilər.
Uzunmüddətli dövrdə bəzi xəstələrdə aşağıdakı fəsadlar müşahidə oluna bilər:
İmplantın aşınması və ya boşalması – bu nadir hallarda təkrar əməliyyat tələb edə bilər.
Qonşu fəqərələrdə əlavə yüklənmə nəticəsində yeni disk problemləri yarana bilər (adjacent segment disease).
Hərəkət məhdudiyyəti – xüsusilə çoxsaylı fəqərələrin fiksasiyası zamanı bəzi bükülmə və dönmə hərəkətlərində azalma ola bilər.
Lakin bu fəsadların baş vermə ehtimalı hər xəstənin vəziyyətinə və əməliyyatdan sonrakı reabilitasiya prosesinə uyğun dəyişir.
Qeyd etmək lazımdır ki, onurğa implantasiyası əməliyyatı risklər daşıyır və hər kəs üçün uyğun olmaya bilər. Xəstələr vəziyyətləri üçün ən uyğun müalicə planını müəyyən etmək üçün öz seçimlərini ixtisaslı tibb işçisi ilə hərtərəfli müzakirə etməlidirlər. Onurğa implantı — həyatınıza hərəkət, sabitlik və ağrısız bir gələcək bəxş edə bilər. Əgər bel ağrılarınız gündəlik həyatınıza mane olursa, və ya yuxarıda sadalanan diaqnozlardan birinə sahibsinizsə, neyrocərrah Bəhruz Eyvazovla görüşə yazılaraq müayinədən keçməyiniz tövsiyə olunur.
Sizin sağlamlığınız mənim naliyyətimdir!
Neyrocərrah Bəhruz Eyvazov